The show must go on!

Al vier generaties lang is de familie Kelders actief met het vermaak van mensen, maar het is Willem Kelders die nu het summum op het gebied van entertainment bereikt heeft. ‘Mijn grootvader, Wim Kelders, was al een zelfstandig ondernemer. Hij was eigenlijk sigarenmaker, maar bij gebrek aan geld bij klanten werden deze sigaren geregeld verruild voor waren, die vervolgens weer verkocht werden.’ Hetzelfde gebeurde met de stoffen waar mijn grootmoeder mee handelde. De goederen die verruild werden, waren vaak oude werktuigen of gebruiksvoorwerpen, maar soms ook restpartijen oude metalen. Wim Kelders startte zijn bedrijf in 1938. Niet de meest gemakkelijke periode, zoals we nu weten……..

Zo kwam het dat er geld vrij kwam om onder andere orgels mee aan te kopen, die weer verhuurd werden, en er een handel ontstond in de verhuur, c.q. exploitatie van orgels.

De vader van Willem Kelders, Jan Kelders werd geboren in Boxmeer in 1928 en was de tweede zoon uit een gezin van maar liefst negen kinderen. Hij trad in de voetsporen van zijn vader, en ging in de handel van alles wat er voor de hand kwam. Hoewel hij van huis uit verplicht was om een vak te leren, slager, zag hij meer brood in de muziek. Jan Kelders werd beroepsmusicus met als hoofdinstrumenten de percussie, maar bespeelde daarnaast ook nog bas en gitaar. Jan Kelders speelde in een band en kwam vaak op kermissen om daar te spelen. Direkt na de tweede werledoorlog, was er een gebrek aan alles. Eigen vervoer was onmogelijk. De kermisreizigers namen de instrumenten mee naar de volgende plaats en boden onderdak aan de muzikanten. In ruil werd er door Jan geholpen met de op- en afbouw van de attrakties. Hierdoor kwam Jan opnieuw in aanraking met de kermis- en sporadisch ook dansorgels.”

Jan Kelders heeft zich tot de geboorte van zoon Willem Kelders in 1959 bezig gehouden met een leven als musicus, maar al snel bleek dat het leven op de buhne niet op een gode wijze te combineren was met een jong gezin.. Hij begaf zich in de exploitatie van verkoopwagens van frites en snacks. Dit duurde echter niet erg lang, Het bedrijf werd in 1964 nagenoeg volledig in de as gelegd. Van de Nederlandse Spoorwegen, pachtte Jan de rijwielstalling op het station van Nijmegen. Snel bleek dat er teveel personeel nodig was om dit te runnen, dus de stalling werd na een jaar weer van de hand gedaan. Daarop startte Jan weer als voorheen, met de in- en verkoop van alle mogelijke waren. In eerste instantie voornemelijk antiek en gebruiksvoorwerpen, later gevolgd door winkel- huis- en bedrijfsruimingen plus inschrijvingen van overtollige goederen van het rijk bij de domeinen.

Ook werden er verschillende orgels in diverse formaten gekocht en soms ook weer verkocht. Toen er enkele grotere instrumenten bijkwamen bleek er redelijk snel een markt voor de verhuur van orgels te zijn. Dit werd uitgebreid totdat er continue ongeveer 8 orgels in verschillende formaten voor inzet beschikbaar waren In 1978 neemt Willem Kelders het bedrijf van zijn vader te Cuijk over. Verschillende mensen uit de orgelwereld werden door het bedrijf verder geholpen aan materialen of onderdelen. Heel veel succes ontstond door de ontwikkeling van een professionele kapmachine, die met regelmaat in series van 5 tot 8 stuks per keer werden gebouwd en hun weg over de hele wereld vonden. Deze machines zijn tot op de dag van vandaag nog steeds volop, en zonder problemen in gebruik. Ook werden er binnen het bedrijf wagens ontworpen en gebouwd, een vakgebied dat later nog eens goed van pas zou komen.

Inmiddels had Willem Kelders zijn grenzen weten te verbreden. Voor de exploitatie van diverse orgels, attracties vond hij sinds 1975 een goede markt in Engeland. Hoogtepunten van de bezoeken aan Engeland zijn toch wel de grote stoomfestivals (rallys) waar hij met zijn attracties veel succes heeft. In 1989 trouwt Willem Kelders met Monique, en drie jaren later verhuizen zij op verzoek van Willem’s schoonouders, naar Breugel. De ruimte in Cuijk was al te klein en bovendien kon Willem er een porseleingroothandel bijkopen. Omdat dit bedrijf voornamelijk gericht was op export, combineerde dit goed met de orgelverhuur. Op aandringen van meerder klanten kwam er een attractieverhuurbedrijf bij, en dit betekende een begin van het bedrijf RBA – verhuur.

Een ontzettende klap voor de hele familie was een brand die 14 december 1996 het gehele bedrijf tot aan de grond toe afbrandde en er niets gespaard bleef. Niet minder dan 10 draaiorgels, het complete porseleinbedrijf en de attracties die tot dusver aanwezig waren, werden compleet verwoest. Een groter verlies kan een ondernemer zich niet voorstellen, maar Willem ging niet bij de pakken neer zetten en slechts enkele dagen later werd er al weer begonnen met de wederopbouw van het bedrijf.

Het bedrijf werd weer nieuw leven ingeblazen en naast de draaiorgels werden nu ook de verhuur van partymaterialen en jukeboxen gerealiseerd. Alles werd zelf aangepakt en slechts met minimale hulp van anderen werd een compleet bedrijf weer opnieuw opgebouwd. We zijn inmiddels beland in 1997 en het gezin Kelders heeft zich uitgebreid. Twee zonen, Rik (1990) en Bas(1991), maken de familie Kelders compleet. Ook datzelfde jaar is de familie Kelders weer in Engeland op de jaarlijks terugkerende Great Dorset Steam Fair en hier wordt, dat bewuste jaar, besloten om in Nederland het grootste transportabele concertorgel te realiseren. Immers, Willem had al sinds 1984 voor ogen hoe dat orgel er ongeveer uit zo komen te zien. Het 115 toets Verbeeck Centenary organ, werd in 1984 in Engeland geintroduceerd Dit was het grote voorbeeld voor het ‘droom orgel’ voor de familie Kelders. En zo komt het ervan dat de opdracht om zo’n groot orgel te laten bouwen terecht komt bij een Nederlandse orgelbouwer.

Uiteindelijk moest deze opdracht door onvoorziene en omstandigheden geannuleerd worden. Begin 2001 wordt er een afspraak gemaakt met orgelbouwer Johnny Verbeeck, die zijn sporen in het orgelbouwvak al ruimschoots heeft verdiend! In minder als 15 minuten is er een goede deal voor beide partijen en ligt er een voorbereidend plan op tafel. Een nauwe samenwerking tussen de firma Verbeeck en de firma RBA – verhuur van Kelders leidde tot de realisatie van het grootste transportabele concertorgel van de wereld. Terwijl Willem Kelders en zijn bedrijf, hebben gezorgd voor een grote wagen, compleet met hydraulische systemen die zorgen voor een optimale presentatie van het orgel, bouwde Johnny Verbeeck met zijn team een orgel dat zijn weerga niet kent!

Zelfs toen de orgelbouw nog een bloeiende markt was, werd een dergelijk instrument als Victory, het 118 toets Verbeeck concertorgel van de familie Kelders, niet eerder gebouwd!

Met dit orgel willen Willem en zijn familie iedereen overtuigen dat een orgel niet zomaar een orgel is. Nu is het wel zo dat Victory niet zomaar valt te vergelijken met een doorsnee draaiorgel. Met Victory wil Willem laten zien dat muzikaal alles mogelijk is op een draaiorgel. Wat te denken aan stukken als A tribute to Queen, the Police, Michael Jackson, maar ook Barbara Streisand, of Glenn Miller, George Gershwin of de meesters uit de licht klassieke muziek als Tchaikovsky, Bach, Mozart, Verdi, Rossini, Offenbach, Strauss of zelfs Wagner. De latere arrangementen bevatten zelfs werk van Guns ‘n Roses, the Who en Led Zeppelin. Als dit allemaal lukt zijn de nieuwste top-40 hits natuurlijk geen probleem meer voor de dispositie van de Victory.

Een klein overzicht van de dispositie van de Victory:
118 toetsen in gebruik bij het spelen op boeken
128 toetsen in gebruik bij het spelen op midi
1260 orgelpijpen in gebruik verdeeld over diverse registers
23 automatisch schakelende registers op bassen, accompagnementen, zang, tegenzang en derde zang.
7 vaste registers
Een uitgebreide, en deels dubbele slagwerkset, met een concertpauk, grote en kleine trom, dubbel uitgevoerd, bekkens, castagnetten en triangels, dubbel uitgevoerd. Een houten xylophone op zang, een metallofoon en laag geintoneerde messing buisklokken op de derde zang. Het luchtgebruik van de Victory is 35000 ltr lucht per minuut, bij een druk van 240 mm waterkolom.

De Victory wordt gecomplementeerd door een machtige facade in een traditionele stijl. Voor de kap zijn twee grote olieverfschilderijen van een historische Engelse kermis gemaakt door Dineke Boektje, een Nederlandse artiest en een goede vriendin van de familie Kelders.

Inmiddels heeft het orgel zijn entree gemaakt op een orgelmanifestatie in Arnhem in mei 2003. De meningen waren op zijn zachtst gezegd verdeeld.

Direkt daarna heeft Willem wat internationale contacten op de hoogte gebracht en er kwamen uitnodigingen vanuit Duitsland, Zwitserland, Frankrijk en uiteraard Engeland. De echte mechanische muziekliefhebbers bleken bereid om grote afstanden te reizen om een life-concert van de Victory mee te maken.

Kort nadat de Victory geintroduceerd was heeft de familie Kelders opnieuw contact gezocht met Johnny Verbeeck, om een nieuw kwaliteitsorgel te laten bouwen om een bestaand orgel van mindere kwaliteit te vervangen. Het moest een straat/dansorgel worden, dat achterin de trekkende vrachtauto van de Victory moest passen.

Dit nieuwe instrument moest groot genoeg zijn om zowel buiten alsook binnen te kunnen draaien, maar moest ook binnen de afmetingen van de vrachtauto blijven. Bij gebruik wordt de Locomotion op de laadklep van de Scania gerold. Er was een belangrijke vereiste: De Locomotion, het nieuwe orgel, moest de hoogst mogelijke kwaliteit hebben. Johnny heeft het gebruikelijke Verbeeck gamme gebruikt met een extra tegenzang als aanvulling. De belangrijkste dans- en straatorgelregisters zijn in dit 73 toets orgel geplaatst. Begin 2005 was de Locomotion gereed, zij het nog zonder front, dat in Breugel werd gemaakt. Dineke Boektje maakte dit keer een mooi werk met de Locomotion locomotief, in het Beamish openluchtmuseum, als hoofdthema.

Overzicht van de dispositie van de Locomotion:
73 toetsen in gebruik bij het spelen op boeken.
83 toetsen in gebruik bij het spelen op midi
300 orgelpijpen in gebruik verdeeld over diverse registers
11 automatisch schakelende registers op zang en tegenzang
4 vaste registers
Een basic slagwerkset, met een grote en kleine trom, los bekken, woodbloc en triangel plus een rhumbashaker.
Verder een houten xylophone op zang.
Het luchtgebruik van de Locomotion is 4500 ltr lucht per minuut, bij een druk van 180 mm waterkolom.

Op een winterdag in de werkplaats werd er bij toeval ontdekt dat de Victory en Locomotion synchroon konden draaien. Direkt hierop kwam het idee om beide orgels tegelijk te laten spelen met de passende videoclips.
Ondertussen waren Rik en Bas al meer betrokken bij het bedrijf. Samen startte ze rond de kerstmis 2005 om het plan verder uit te werken. Rik begon met het maken van alle onderdelen, nodig voor de presentatie, en bas hield zich voornamelijk bezig met de software en het nabewerken van files. E.e.a ging met vallen en opstaan, maar in Juli 2006, was het eerste gesynchroniseerde concert met een combinatie van twee mechanische orgels en een beamerscherm een feit.
Het plan was om deze show vijf keer te draaien gedurende het eerste jaar. Dit plan werd snel achterhaald want het werden meer als 20 shows. De nieuwere uitvoering van de vooroorlogse Cinematoscope was weer aan het reizen.

Gedurende de daaropvolgende jaren werd de show verbeterd en stabieler gemaakt. Rik stueerde af als werktuigbouwkundige en Bas als ingenieur ICT. De beide opleidingen bleken van groot belang voor de toekomstige voorstellingen. Iedereen had zijn speciale taak binnen de organisatie, en dat bleek een perfecte basis voor de nodige flexibiliteit en kracht. Sinds hun afstuderen, zijn Rik en Bas beide full-time werkzaam binnen RBA verhuur Rik zorgde ervoor dat hij in vrij korte tijd alle benodigde rijbewijzen en chauffeursdiploma’s haalde voor vrachtauto en aanhangwagen. Vanaf 2011 begonnen Rik en Bas te reizen met de Rhapsody. De jongens bouwden een tweede beamershow erbij, en er werd voorgesteld om de Rhapsody met show samen te laten gaan met de Victory & Locomotion speciaal voor de grootste evenementen in Engeland.

Op de Great Dorset Steam Fair 2011, werd de eerste show gegeven, met drie synchroon spelende orgels en twee grote beamerschermen. Er was geen lege plaats meer vrij voor het orgel……. Kort daarna bleek dat de vrachtauto voor de Rhapsody niet meer voldeed, dus werd er een tweede, bijna identieke Scania als die voor de Victory staat, bijgekocht. De laatste Scania is door Rik omgebouwd. De wagen werd gebruikt gekocht als een Chassis-cabine en er werd in eigen beheer een BDF wisselsysteem en een ondervouwklep plus kelderbakken bijgebouwd.

Doordat er gebruik wordt gemaakt van het BDF systeem kunnen bakken snel gewisseld worden. Op dit moment worden er vijf verschillende bakken gebruikt, met ieder hun specifieke eigenschappen. Ook worden er verschillende aanhangwagens bij gebruikt waardoor deze wagen uiterst veelzijdig kan worden ingezet, zowel voor het verhuurbedrijf, alsmede ook voor het internationale werk met de orgels In de loop van het jaar 2011, kwam een van de oudste klanten van Willem met het verzoek om een orgel op de verdieping van een nieuw tuincentrum te plaatsen. Deze uitdaging werd aangenomen door de familie Kelders, en het idee om een antieke bioscoopshow, met daarvoor een orgel te bouwen kwam op tafel.

Het geheel moest op een podium van 150 cm geplaatst worden, om het zicht vanaf de onderverdieping volledig te houden. Dit zou voor een soort kathedraal effect zorgen. Het gehele front zou ruim 8 meter worden en meer als 7 meter hoog. Dit keer werd er een gebruikt Verbeeck orgel overgenomen van een gepensioneerde kermisreiziger uit Noord Engeland, dat voor het bioscoopfront zou komen.

Rik ontwikkelde zelf een degelijk constuctiesysteem dat direct onze standaard zou worden. Het werkt als een soortement steigerbouw, maar dan met speciale kokerprofielen en koppelingen. Alles in gegalvaniseerde uitvoering.

De laatste Verbeeck bleek teveel volume te hebben voor een tuincentrum dat volledig uit glas is opgetrokken, dus er werd besloten om de muziek op andere wijze in te zetten. Bas bouwde een interactief system, waarbij de bezoekers van het tuincentrum een selectie uit de muziek konden maken, door middel van een touchscreen/infozuil voor het orgel. Deze setting bleek een groot succes, en kon als een nieuwe tak van het bedrijf gezien worden. Een tweede set werd gebouwd, met een gigantisch concertorgel als thema: “De Symphony”. Gedurende het jaar 2015 werd een derde set gebouwd: “De Wintergardens”.

Deze keer werd er een gebouw in Victoriaanse stijl gebouwd met een apart orgel ervoor. Hiervoor werd een lichter systeem ontwikkeld voor het frontgedeelte, met verbindings/koppelelementen naar ons bestaande systeem. Alle wanddelen en decorelementen zijn maximaal 2 meter, en passen in speciale transportkooien, die gemakkelijk in de vrachtauto’s vervoerd kunnen worden, en ter plaatse goed in de liften passen. Dus veel minder handling. Bovendien is de opslag gemakkelijker en is er minder kans op schade. Meer decors en animaties zijn op dit moment in ontwikkeling, ook voor kleinere periodieke winkelopstellingen.

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

Op 2 juni 2015 is Johnny Verbeeck na een ziekbed helaas veel te vroeg overleden. Op 6 juni 2015 was er een herdenkingsbijeenkomst in Brecht (Belgie). Hier werd, in het bijzijn van vele genodigden, zijn intensieve leven gedacht door meerdere zeer goede speeches, waar tussendoor de muziek van
de Victory via CD opnamen werd gespeeld. Hierbij waren de lievelingsstukken van Johnny, w.o. “Music was my first love” van John Miles. Dit was een uitermate indrukwekkende bijeenkomst voor alle aanwezigen. Voor ons betekent dit dat de grootste orgelbouwer aller tijden is heengegaan. De muziek van zijn orgels zal altijd blijven klinken.